Ông có tên khai sinh là Nguyễn Văn Phần, nguyên quán tại thị trấn Như Quỳnh, Văn Lâm, Hưng Yên. Ông là cán bộ lão thành cách mạng, tham gia cách mạng từ tháng 2 năm 1944.

Trong thời gian kháng chiến chống Pháp ông hoạt động chiến đấu ở Mặt trận Đường 5.[1] tại địa bàn tỉnh Hưng Yên. Từ 7/1953 - 6/1954 ông làm Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chính trị viên Tỉnh đội Hưng Yên. Từ 7/1954 - 11/1954 ông làm Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chính trị viên Tỉnh đội Hải Dương, phụ trách tiếp quản, Bí thư đảng ủy và Phó Chủ tịch Ủy ban quân quản Hải Dương.[2] Từ 12/1954 - 11/1956 ông làm Quyền Bí thư Tỉnh ủy, rồi làm Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương.

Từ 12/1956 - 12/1958 ông làm Chánh Văn phòng Khu ủy Tả Ngạn.

Sau đó ông về công tác tại Hải phòng, tham gia Thành ủy, rồi Thường vụ Thành ủy, lần lượt giữ chức Phó Chủ tịch Ủy ban Hành chính TP Hải phòng (1962 – 1966),[3] Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Hành chính TP Hải Phòng (1966 – 1976);

Năm 1976 ông chuyển công tác về Bộ Nội thương giữ chức Thứ trưởng, rồi Thứ trưởng thứ nhất Bộ Nội thương (1976-1981),[4] Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước (1981-1982), Bộ trưởng Bộ Nội thương (1982 – 1986),[5] Trưởng ban Tài chính Quản trị Trung ương[6] (1986 - 1992).

Tại Đai hội Đảng V (1982), ông được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.[7]

Năm 1994 ông được Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập Hạng nhất.

Năm 2007 ông được Nhà nước truy tặng Huân chương Hồ Chí Minh.[8]